Motî walon-francès
Dictionnaire wallon-français
Walloon-French dictionary


Rezultats - Résultats - Results

Vos avoz cachî après:
Vous avez cherché:
You have searched:
aveur tot fwait
Eredjistrumint(s) di trové(s):
Enregistrement(s) trouvé(s):
Matches:
4

bôrer

bôrer
I. (v.c.)
|+ Bourrer. {BOURER11.MMO}dji boûre (ou bourêye) on fizik, ene pupe, ene mene ; --- les tchambes po l' dicåce ; bourez bin vosse pipe, pace qu'èle broûlerè trop rade ; --- èn efant d' boubounes --- ene sakî d' cados; --- on pwele, l' emplir de combustible.
|+ bôrer (v.c.) Rembourrer. --- des tcheyires.
|+ Entasser, bourrer, remplir à bord.
|+ bôrer (v.c.) Gaver. esse bouré disk’ al pupe, être gavé
|+ bôrer (v.c.) Serrer. on esteut si bén bouré k' on n' saveut pus avanci.
|+ bôrer (v.c.) Mettre. --- e l' tiesse, mettre dans la tête (rl a: tchôkî, fote, stitchî, mete).
|+ bôrer (v.c.) Pousser violemment, bousculer, bourrer. {BOURER13.MMO} --- ene sakî conte on meur, pousser violemment quelqu'un contre un mur, en lui donnant des bourrades; on s' bouréve po intrer; ni vnoz pus m' --- paski dj' vos ramone.
 »  --- les bedêyes a: provoquer de l'angoisse à (rl a: troye).
|+ bôrer (v.c.) évacuer le charbon abattu qui encombre la taille. t. de houill.
|+
II. (v.s.c.)
|+ bôrer vi Pousser. ni bourez nin insi ne poussez pas ainsi (dans la foule)
|+ bôrer vi Travailler ferme et dur, travailler rapidement, bûcher. se démener : i nos fårè ---, camaerådes, si nos vlans aveur tot fwait å niût; --- on bon côp po fini s' bezogne; --- a s' fé mori. (rl a: si foler, raener, dayî, greter, bouter, s' echiner).
|+
III. (si ~) (v.pr.)
• 1. s'empiffrer, s'emplir de victuailles, se gaver, se rassasier. si --- d' crompires.
• 2. s'emplir, se remplir.
 »  si --- les potches: s'enrichir de façon malhonnête.
Famile: bôra, bôråde, bôraedje, bôre, bôreu, bôrêye, bôrou, bôrreye, bôrlî; disbôrer, kibôrer, rabôrer, rebôrer.

Trové dins: bôrer [R9,R13,S0,S44,S109,S117]; bôrè [S36]; bônrè [S27]; bonrer [S117]; boûrer [S117]; bourer [C9,E1,E21,E34,O0,O2,O3]; bourè [C1,C8,C13]; borer [O4]; bouré [E177a]
(ID: 491) Dedja so l' esplicant motî: bôrer. Intrêye nén co rfondowe.


brune

brune (f.n.)
• 1. crépuscule, brune. nos alans sayî d' aveur tot fwait dvant l' ---; aler s' pormoenner al ---; c' est al --- k' i fwait l' meyeu; dji påtrè al ---; (prov.) al ---, les tchets sont gris, on ne voit guère. (rl a: brun, tchén-et-leu).
• 2. soirée, soir. (rl a: viesprêye).
• 3. pénombre, demi-obscurité. kéne idêye d' ovrer al ---! (rl a: spexheur).
Waitîz a: brunete; brun, brune.

Trové dins: brune [C1,C8,C13,R9]; brone [E34]; breune [E1,O0,O3,O4]; breun' [O2]
(ID: 1023) Dedja so l' esplicant motî: brune.


fini

fini (v.c.) finir, terminer, achever. (rl a: aveur tot fwait, achever)
Famile: fini, fineye, finixhaedje, finixheu, finixhmint.

Trové dins: fini [C1,C8,E1,O0,O4,R13,S0]; fënë [C65] / finez [E212]
(ID: 4588) Dedja so l' esplicant motî: fini.


xherbiner

xherbiner (v.s.c.)
• 1. gratter, fouiller (avec les ongles ou un crochet). li poye xherbene dins l' ansinî; --- dins l' four; --- ås cécoreyes; --- a s' distchåssî les doets. (sin. greter).
• 2. se démener. i pout bén --- s' i vout aveur tot fwait. (rl a: hossî).
• 3. travailler dur. i fåt bén --- po ramasser kékes aidants. (sin. greter, ranxhî).
• 4. arracher l'herbe à la main. (Sin. xherper).
• 5. chercher de l'or.
Waitîz a: xherbinåde, xherbinaedje, xherbineu, xherbinreye; xherper.
Mot rshonnant: tcherbiner.
|+ les sinses a vey avou l' feu = fr tisonner => tcherbiner
|+ bate di dvises so li rfondaedje)

Trové dins: xherbiner [R12]; hèrbiner [G217]; cherbiner [O0,S100,S111,S117]; chèrbiner [C1,C100,C106,G217,O0,S0]; chèrbinè [C1,C13,C100,G217,S24,S105]; kèrpiner [E1,E170]; tchèrpiner [S5]; tchèrbiner [C106]; kèrpiné [E203]; tchérpiner [S25]; tchérpinér [S5]; cherpiner (chèrpiner) [S117]
(ID: 20685) Dedja so l' esplicant motî: xherbiner.